Handvatlengte en wighoek
Het type toepassing dat moet worden uitgevoerd, bepaalt of een bijl of een bijl het geschiktere gereedschap is. In sommige werkgebieden, zoals bosbouw, zijn beide gereedschappen nodig. Gemiddeld kan men uitgaan van een lengteverhouding van twee op één tussen bijl en bijl.
De bijl wordt gebruikt als kap- of kloofwerktuig. Er moet een zo groot mogelijke kracht worden uitgeoefend op het te kappen of te splijten materiaal. De lange handgreep maakt brede achterwaartse bewegingen mogelijk, die extra centrifugale en middelpuntvliedende kracht toevoegen aan de geïnvesteerde kinetische energie. De bijl kan worden omschreven als een grof motorgereedschap.
De proportionaliteit van de steellengte ten opzichte van de bijlkop leidt tot een groter handvatgat vanwege de dikkere steel. Door de breedte van de hals van de bijl als tegenovergestelde zijde van de snijkant, hebben assen een grotere wighoek dan kleinere assen. De gemiddelde wighoek voor een kloofbijl is ongeveer twintig graden. Een snijbijl is qua hoekig ontwerp vergelijkbaar met een bijl, maar heeft een langere steel. De wighoek is ongeveer tien graden.
Speciale en universele bijlen
De meer gedifferentieerde taken en toepassingen van een bijl leiden ook tot andere dan gestandaardiseerde handvatten. De hendel in bijlen en eenvoudige universele bijlen wordt in het gat in het binnenste kopgedeelte gedreven. Net als bij het handvat van een hamerkop, wordt een expanderende spijker in het oog, de bovenste opening van de bijl of de kop van de bijl, gedreven. Door zijn verplaatsingseffect zet het hout van de as uit en blokkeert het in de kopopening.
Afhankelijk van het type en het gebruik kunnen assen verschillende verbindingen hebben tussen kop en as. Typische voorbeelden zijn:
- Een beeldhouwersbijl gemaakt van een gesmeed stuk metaal met een gebogen schacht
- Weidebijlen hebben een aan de rand gelast schachtoog
- Doorvoertule-assen hebben een doorvoertule voor de as
tips en trucs
Als je zelf een bijl bouwt, let dan, afgezien van het veilige houvast tussen steel en kop, op de verhouding tussen kop en schachtmaat en vorm.
