Nadelen van binnenisolatie: risico op condensatieschade en koudebruggen
Bouwfysisch gezien heeft de interne isolatie van buitenmuren een aantal nadelen. Enerzijds kunnen zogenaamde koudebruggen door dit proces niet worden geëlimineerd. Koudebruggen zijn delen van de gebouwschil die een significant lagere thermische weerstand hebben dan hun aangrenzende gebieden op muren of plafonds, wat resulteert in een sterkere lokale warmtestroom. Vochtige kamerlucht kan ook op deze koelere gebieden condenseren en leiden tot vochtige gebieden of schimmelgroei. Daarnaast is er ook het risico op condensatieschade binnen de gehele wandconstructie: de binnenisolatie voorkomt dat de buitenmuren van binnen opwarmen, die aan de binnenkant zeer lage temperaturen kunnen hebben.Bij een relatieve luchtvochtigheid van meer dan 50 procent en oppervlaktetemperaturen onder de 10 graden Celsius kan er condens ontstaan tussen de binnenste isolatielaag en de buitenmuur. Volledigheidshalve dient vermeld te worden dat binnenisolatie de bruikbare oppervlakte van de gerenoveerde kamers enigszins verkleint.
Overigens bestaat niet alleen in het koude seizoen, maar ook in de zomermaanden kans op condensatieschade. In de natuurkunde wordt dit proces omgekeerde diffusie genoemd: het treedt op wanneer vochtige, warme lucht van buitenaf aanzienlijk meer waterdamp bevat dan de koelere kamerlucht. Het vocht diffundeert dan van buiten naar binnen - in tegengestelde richting ten opzichte van de winter - door de muren en condenseert op de koudere lagen aan de binnenkant, dus tussen de buitenmuur en de binnenste isolatielaag.
Effectieve binnenisolatie door capillair-actief materiaal
Moderne binnenisolatiesystemen zorgen er nu voor dat de nadelen van het proces grotendeels weggenomen kunnen worden als de renovatie correct wordt uitgevoerd. Experts gaan er nu van uit dat een luchtdichte condensatiebarrière ("dampscherm") op termijn niet beschikbaar is. Materiële gebreken, muuroppervlakken die nog “in werking” zijn of moeilijk af te dichten gebieden - bijvoorbeeld bij toevoerleidingen, ramen of deuren - beperken hun effectiviteit. Het alternatief is om het consensuswater in onschadelijke vorm op te slaan en in het warme seizoen te drogen. Het bouwweefsel of de binnenisolatie zelf moet bepaalde materiaaleigenschappen hebben.
Vochtwerende en capillair-actieve bouwmaterialen verdelen het condenswater en geleiden het vocht naar het oppervlak van de isolatielaag, waar het kan drogen. Een volledig luchtdichte dampremmende laag blijkt hier contraproductief te zijn, terwijl een vochtvariabele binnenisolatielaag optimaal is. Als de te isoleren buitenmuur is gemaakt van een capillair geleidend materiaal - zoals zacht gebakken bakstenen - moet de capillaire werking behouden blijven. Binnenliggende barrièrelagen door waterdichte verf of cementpleister mogen in dergelijke gevallen niet worden gemaakt. Indien de van binnen te isoleren buitenmuur de condens niet in onschadelijke vorm kan opnemen, dient deze taak door de isolatiematerialen te worden overgenomen. Hiervoor zijn houten of kalkzandsteenplaten zeer geschikt,die bij direct en uitgebreid contact met de buitenmuur het diffusiegedrag van de te isoleren ruimtes veranderen.
Professionele binnenisolatie van buitenmuren behoort in ieder geval in handen van experts die de laatste ontwikkelingen in dit bouwsegment kennen en in de praktijk kunnen toepassen. In dit geval kan binnenisolatie zowel een economische als energetisch effectieve methode zijn voor duurzame renovatie.
