Weerbestendige houtsoorten en hun eigenschappen
Verschillende houtsoorten hebben een verschillende mate van weersbestendigheid, afhankelijk van het toepassingsgebied speelt ook de hardheid een bepaalde rol. Meestal kom je buiten tegen, vooral als het gaat om het bouwen van terrassen of tuinmeubelen, tegenwoordig zijn Robinia, Douglasspar en lariks inheems bos. Ze zijn relatief goed bestand tegen weersomstandigheden en zijn bovendien relatief hard en stabiel.
Robinia - Latijn Robinia pseudoacacia en afgekort tot ROPS in DIN, is in dit land ook bekend onder de naam valse acacia. Het is een van de meest duurzame inheemse houtsoorten, behoeft geen impregnering en heeft van nature een lichtgele tot lichtgroene kleur. Robinia hout wordt veel gebruikt voor houten bestrating en vanwege zijn hardheid ook voor de bouw van bijvoorbeeld speeltoestellen. Acacia-houtsoorten en aanverwante houtsoorten zijn over het algemeen zeer harde houtsoorten, maar ze zijn vaak moeilijk te bewerken.
Douglasspar - Latijn Pseudotusga menziesii, in de DIN PSMN, wordt in tegenstelling tot robinia echter vaak een relatief zacht hout gebruikt als constructiehout, evenals voor spoorbielzen en als hout voor tuinmeubelen. Douglasspar is weerbestendig, maar meestal niet zo duurzaam als andere houtsoorten.
Larikshout - Latrix decidua in het Latijn, vandaar LADC in DIN, is een klassieker voor rustieke meubels, soms ook voor buiten. Zoals bij veel houtsoorten onder de naaldhoutsoorten, is het soms hoge harsgehalte verantwoordelijk voor de relatief weerbestendige eigenschappen, maar ook lariks is qua prijs erg duur en niet elk hout is even geschikt.
Naast lokale houtsoorten spelen ook exotische houtsoorten een rol als weerbestendig hout, voornamelijk teak, maar ook het minder bekende azobé of balau.
Teak, Latijnse Tectona grandis in DIN TEGR, heeft een roodbruine kleur en wordt traditioneel gebruikt in de scheepsbouw naast tuinmeubilair. Het wordt als zeer waardevol en extreem duurzaam beschouwd en is meestal langdurig bestand tegen weersinvloeden en is ook extreem winterhard.
Azobé, Latijn Lophira alata, in DIN LOAL, staat ook bekend onder de naam Bongossi - het is een goedkope, extreem harde houtsoort met een zeer elegante uitstraling die in een breed assortiment verkrijgbaar is. De hardheid kan het echter moeilijker maken om mee te werken.
Balau, Latijn Shorea laevis, heeft in de DIN SBHL een roodachtig gele kleur en wordt in dit land vaak op de markt gebracht onder de naam Bankirai. De hardheid is niet zo uitgesproken als die van Azobé, maar de weerbestendigheid is bijna net zo goed als de vorstbestendigheid.
Natuurlijk moet bamboe - voor de volledigheid - worden genoemd als een weerbestendig materiaal, hoewel het in ons deel van de wereld praktisch geen belang heeft als bouwmateriaal.
Deze houtsoorten zijn bijzonder geschikt voor bouwwerkzaamheden buiten, zoals houten terrasverhardingen of tuinmeubelen, maar beschikbaarheid en prijzen variëren.
II Bronnen en prijzen
In principe zijn alle soorten weerbestendig hout verkrijgbaar bij de klassieke houthandelaars, maar lokale houtsoorten zijn meestal veel gemakkelijker te verkrijgen. Zeldzame boomsoorten, zoals azobé uit Ivoorkust, kunnen het moeilijk maken om ze te bemachtigen. Met name in het geval van tropische houtsoorten is het meestal moeilijker om het hout als constructiehout te krijgen, en in Duitsland is het veel gemakkelijker om van deze weerbestendige houtsoorten afgewerkte producten te krijgen. De prijzen zijn hier heel verschillend - teak wordt als bijzonder duur beschouwd, maar gezien de zeer verschillende kwaliteit die in de winkels verkrijgbaar is, zijn er hier enorme prijsklassen, leeftijd en stamdiameter spelen ook een rol.De prijs van teak in de internationale handel varieert van ongeveer $ 100 per kubieke meter tot ongeveer tien keer of meer. Dit geldt in mindere mate ook voor alle andere houtsoorten, maar iets minder voor de binnenlandse. Douglasspar is zowel verwerkt als over het algemeen het goedkoopst als gezaagd hout; Douglassparrenhout met 9 × 9 centimeter en een lengte van 3 meter kost ongeveer 20 euro.
III Panelen en andere "afgewerkte producten" gemaakt van weerbestendig hout
Terrasplaten, onderconstructies en vlonders van hout worden vanwege de lage prijs nu bijna overwegend van douglassparren gemaakt. Tuinmeubelen zijn vaak ook van teak, maar dan meestal relatief duur. Maar ze zijn zo duurzaam dat ze meerdere generaties kunnen worden gebruikt. Zelfs na veertig tot vijftig jaar vertonen teakhouten meubelen door het weerbestendige hout vaak nog geen gebruikssporen. Lariks, robinia en bangkirai daarentegen komen veel minder vaak voor, al wordt robiniahout af en toe ook gebruikt voor omheiningen en afrasteringspalen.
Behandel hout voor de buitenkant en maak het duurzaam
Naast de mogelijkheid om hout industrieel zodanig voor te behandelen dat het buiten kan worden gebruikt, bijvoorbeeld door middel van warmdrukprocessen, spelen coatings met vernissen en oliën de belangrijkste rol bij het weerbestendig maken van hout. Het beste is hier altijd bootvernis, wat duur is maar het hout eigenlijk een goede bescherming geeft. Ook in de vakhandel zijn er een groot aantal coatings die bedoeld zijn om het hout na één of twee toepassingen weerbestendig te maken. Blauwvlekbescherming speelt ook een belangrijke rol bij dergelijke industriële producten - blauwvlek is over het algemeen de grootste vijand voor hout dat buitenshuis wordt gebruikt. Deze afgewerkte jassen zijn meestal het gemakkelijkst aan te brengen, oliën zoals lijnolie-mengsels vereisen wat meer expertise.
V Onderhoudstips voor behandeld hout en weerbestendig hout
Behandeld hout moet af en toe opnieuw worden geverfd om zijn weers- en weersbestendigheid te behouden. Bij van nature weerbestendige houtsoorten is behandeling over het algemeen niet nodig, maar toch wordt een beschermende coating met voor het hout geschikte materialen aanbevolen. Het hoeft echter meestal maar zeer zelden of helemaal niet te worden herhaald.
Hout - vooral lokaal hout - is een waardevol, heel natuurlijk bouwmateriaal dat daarom sowieso de voorkeur verdient boven kunststoffen. Omdat het ook een hernieuwbare grondstof is, wordt hout ook steeds meer buitenshuis gebruikt.
Ecologisch compatibel dankzij certificaten
Illegale kap en problematische teeltmethoden vormen een zeer groot probleem, vooral bij tropisch hout - grote vernietiging van het regenwoud, dat onmisbaar is voor het mondiale klimaat, wordt veroorzaakt door pure winstgevendheid. Om dit uit te sluiten zijn er steeds meer certificaten in omloop, waarmee men kan begrijpen dat het betreffende hout daadwerkelijk op ecologisch verantwoorde wijze is aangeplant en “geoogst” en dat het beheer ook daadwerkelijk duurzaam is. Als het om tropisch hout gaat, moet je zeker uitkijken naar zo'n certificaat.
Veel Gestelde Vragen
Hoe duurzaam is weerbestendig hout?
Zeer duurzame houtsoorten zoals teak hebben een duurzaamheid van 40 tot 50 jaar, zelfs bij veel huiselijke houtsoorten zoals lariks kan men zonder verdere bescherming uitgaan van een duurzaamheid van wel 25 jaar. Beschermings- en verzorgingsmaatregelen kunnen ook de oorspronkelijke levensduur van veel andere houtsoorten aanzienlijk verlengen.
Wat betekent "constructieve houtbescherming"?
Met constructieve houtbescherming worden alle maatregelen bedoeld die dienen om houten onderdelen buitenshuis zo goed mogelijk te beschermen tegen aantasting door schimmels. Dit wordt bereikt door grotendeels te voorkomen dat het hout nat wordt en het water zo snel mogelijk af te voeren. Bovendien specificeert DIN 68800 hoe constructieve houtbescherming eruit moet zien.
Wat zijn weerstandsklassen?
De DIN classificeert houtklassen in totaal 5 weerstandsklassen (duurzaamheidsklassen) op basis van hun duurzaamheid in de praktijktest. In klasse 1 (meer dan 13 jaar staan) is er voornamelijk tropisch hout, maar het beste lokale hout is ook de robinia (klasse 1 - 2). Eik en tamme kastanje bereiken ook klasse 2 (8 - 13 jaar staand), grenen, lariks en dennen hebben een standleven van ongeveer 5 jaar, onder de 3 jaar en dus in de laagste klasse vallen berken, populieren, els, essen en paardenkastanje. De duurzaamheidsklassen zijn echter alleen te beschouwen als technische classificatiewaarden.
